yagmur-19 Tek Yıldızlı Öğrenci
Kayıt tarihi : 05/04/09 Mesaj Sayısı : 126 Nerden : İstanbul Tavşan : 138
| Konu: SİNESTEZİ CİDDEN İLGİNÇ :D Salı Nis. 28, 2009 7:19 pm | |
| SİNESTEZİ: RENKLERİ DUYMAK,ŞEKİLLERİ TATMAK Uyandıkları her sabah kendine has ve değişik. Basitçe gazete okurken bile okudukları her bir kelimede gözlerinin önünde bambaşka renkler parlıyor. Beethoven'ın konçertolarından birini dinlemek onlar için bir havai fişek gösterisine dönüşüyor. Kapı çaldığında çevrelerinde farklı büyüklükte üçgenler görüp, gökkuşağına baktıklarında çeşit çeşit sesler duyuyorlar. İşte tüm bunlar sanrılar gören birinin değil, sinestezi hastalığına sahip bireylerin yaşadıkları.
Jane Mackay'in "Tchaikovsky'nin 1. Piyano Konçertosu" isimli bu tablosunda görme ve duyma arasında bir köprü kurularak sinestezik bir algı yaratılmaya çalışılmış.Sinestezi Yunanca kökenli bir kelime olup birleşik duyu anlamına geliyor. Sinestezi hastalarında herhangi bir duyunun uyarımı otomatik olarak başka bir duyu algısını tetikliyor. Daha açık bir deyişle, renkleri duyup, şekilleri tadıp, sesleri koklayabiliyorlar. İki çeşit sinestezi bulunuyor: Sonradan kazanılan ve nedeni çözülemeyen sinestezi. Sonradan kazanılan sinestezi başka bir hastalığın varlığında ortaya çıkıyor. Örneğin, epilepsi hastalarında bu tür duyular (koklama, görme, işitme, duyma, dokunma) arası geçişler de gözlenebiliyor. Nedeni henüz çözülemeyen sinesteziyse her 25.000 kişiden birinde görülen, ender bir durum. Kafadan alınan darbeler, bir takım kimyasalların kullanımı ya da beyindeki orta temporal lobun hasarı da geçici sinestezik durumlara neden olabiliyor. Her ne kadar sinestezi hastalarının deneyimleri farklı duyular içerdiğinden çeşitlilik gösterse de Yale Üniversitesi'nde profesör olan Lawrence Marks bu hastaların çocukluk ve yetişkinlik dönemlerinde sergiledikleri davranışların benzer olduğuna dikkat çekiyor. Birçok çocuğun ceza alma korkusuyla durumunu saklamaya çalıştığını, ancak yetişkinlikte doktorlarca bu duruma bir ad konulduğunda kendilerini daha iyi anlayabildiklerine vurgu yapıyor. Sinesteziye yatkın belli bir insan tipi yok. Ancak eldeki takım istatistiksel verilere göre kadınlar erkeklere oranla bu hastalığa daha yatkın. Hastalığın kadınlarda daha sık görülüyor oluşu hastalık geninin X cinsiyet kromozomu üzerinde taşınıyor olabileceği olasılığını doğuruyor. Nitekim sinestezinin babadan kıza, anneden oğula ve anneden kıza geçtiği durumlara örnekler çokken, bugüne kadar hiç babadan oğula geçtiği gözlenmemiş.
Bazı sinestezi hastaları uzamsal alandaki bazı yerleri belli sayılarla özdeşik olarak algılıyorlar. Örneğin, sol taraflarını 50 sayısıyla algılıyorken, sağ taraflarını 70 sayısıyla algılıyorlar.Sinestezi hastalarının uzamsal ve matematiksel zekâlarının düşük oluşu hastalığın beynin sol yarım küresiyle ilişkili olabileceğini düşündürüyor. Yapılan beyin görüntüleme çalışmalarıysa sinestezik hastalarda limbik korteks ve hipokampüsün normal bireylere göre daha etkin olduğunu ortaya koyuyor. Her ne kadar araştırmacılar sinestezi hakkında henüz aydınlatılmamış gerçekleri açığa çıkarmaya çalışıyor olsa da, birçok sinestezi hastası özel durumunu bir tür hediye gibi görerek sanatsal alanlarda başarının kapılarını zorluyor. Öyle ki dünyanın saygın heykeltıraş, müzisyen, ressam ve şairleri arasında da bu hastalıkla yaşamış pek çok örnek bulunuyor. Bunlardan biri olan ünlü Fransız şairi Arthur Rimbaud'nun hastalığını ilk olarak çocukluğunda kitaplardaki harflere bakarken nasıl da renkler gördüğünü fark ettiğinde anladığı söyleniyor. Benzer şekilde ünlü roman yazarı Vladimir Nabokov, klasik müzik bestekârı Scriabin, ressam Kandinsky'nin de sinestezik deneyimler yaşadığı biliniyor. Sinir bilim ve psikolojideki tüm gelişmelere rağmen, bugün, sinestezi halen nörolojik bir hastalık olarak gizemini koruyor. Araştırmacılar, bu hastalığın gizemi çözüldüğünde sinir sistemi ve algı arasındaki ilişkinin ortaya çıkarılmasında da büyük bir adım atılmış olacağını söylüyorlar.SİNESTEZİ
Sinestezi, bilinçli zihinsel olayların tetiklemesiyle ortaya çıkan bilinçli bir duyusal bir deneyimdir. "Synesthesia", Yunanca syn:(birlikte) ve aesthe-sis: (algılamak) sözcüklerinin birleşiminden oluşan istemsiz bir deneyimdir. Birleşmiş duyular ya da "eşduyum" olarak da ifade edilebilir.
insanlardan bazıları renkleri yalnızca görmekle kalmıyor, aynı zamanda işitebiliyor ve koklayabiliyor. Avuçlarının içinde ağırlıklarını hissedebiliyor. Gözlerini yumdukları zaman, işittikleri müziğin ses tonları, onların gözleri önünde renklere dönüşüyor. adına sinestezi deniyor. Nedeni hâlâ bilinmiyor. Bu yeteneğin kaç insanda bulunduğu bile henüz kesin değil. Kesin olan şey, kadınlarda erkeklerden daha fazla rastlandığı.
Sinestezi yeteneğine sahip olan kişiler, renkleri işitebiliyorlar. Bazı insanlar şekilleri lezzet olarak algılarlar; tam tersine, lezzeti şekil olarak algılayanlar da var. Bazı kişilerin beyni, kokuyla renk arasında ilişki kurabiliyor. Pek ender karşılaşılsa da, bazı insanlarda bütün duyu kanalları birbiriyle bağlantılı olabiliyor. Bu kişilerin beyni, her sese bir renk, bir şekil ve bir lezzet atıyor.
Sinestezi sahibi kişiler sohbet ederken, söylenen sözleri renkli harflerle gözlerinin önünde görebildiklerini, yavaş konuştukları zaman, kendi söyledikleri sözcükleri çok açık bir şekilde gözlerinin önünde renkli harflerle yazılmış olarak görebildiklerini söylemekteler. Sinestezi yeteneğine sahip olan kişilerin, kendilerine özgü renkli görüntüleri var.
renkli işitmeler krema tadındaki bach senfonisi A...kırmızı B...mavi C ....sarı | |
|
yagmur-19 Tek Yıldızlı Öğrenci
Kayıt tarihi : 05/04/09 Mesaj Sayısı : 126 Nerden : İstanbul Tavşan : 138
| Konu: Geri: SİNESTEZİ CİDDEN İLGİNÇ :D Salı Nis. 28, 2009 7:22 pm | |
| uzun ama cok ilgimi cekti benimde olmasını isterdim sinestezi hastaları bu yeteneklerinin tedavi edilmesini kesinlikle istemiyolarmış zaten 25.000 de bir:D | |
|
sunshine Alışıyorum Galiba?
Kayıt tarihi : 02/04/09 Mesaj Sayısı : 537 Nerden : istanbul Tavşan : 556
| Konu: Geri: SİNESTEZİ CİDDEN İLGİNÇ :D Çarş. Nis. 29, 2009 2:21 pm | |
| gerçekten çok ilginçya bence baya güzel bir hastalığa benziyo keşke benimde böyle hatalığım olsaydı | |
|
.!.eLiF.!. Alice Profesörü
Kayıt tarihi : 02/04/09 Mesaj Sayısı : 2104 Nerden : !sTaNßuL Tavşan : 2233
| Konu: Geri: SİNESTEZİ CİDDEN İLGİNÇ :D Çarş. Nis. 29, 2009 6:37 pm | |
| bnce chok gsL renkLeri eLLe tutmak oLdukça iLqinc saoL cNm payLastıqın icn | |
|
gizem_natsume Alışıyorum Galiba?
Kayıt tarihi : 04/04/09 Mesaj Sayısı : 287 Nerden : -- Tavşan : 319
| Konu: Geri: SİNESTEZİ CİDDEN İLGİNÇ :D Perş. Nis. 30, 2009 5:36 pm | |
| vayyyyyyyyyyyyyyyyy ne güzel be | |
|
yagmur-19 Tek Yıldızlı Öğrenci
Kayıt tarihi : 05/04/09 Mesaj Sayısı : 126 Nerden : İstanbul Tavşan : 138
| Konu: Geri: SİNESTEZİ CİDDEN İLGİNÇ :D Perş. Nis. 30, 2009 7:45 pm | |
| bende isterdim sesler görmeyi ama | |
|
Fairy_Tale Akademi Müdürü
Kayıt tarihi : 19/02/09 Mesaj Sayısı : 2701 Nerden : İstanbul Tavşan : 3608
| Konu: Geri: SİNESTEZİ CİDDEN İLGİNÇ :D Salı Mayıs 05, 2009 5:27 pm | |
| Ay ne güzel bu Alice gibi birşey galiba... | |
|
elif2 Alışıyorum Galiba?
Kayıt tarihi : 02/04/09 Mesaj Sayısı : 573 Nerden : istanbul Tavşan : 641
| Konu: Geri: SİNESTEZİ CİDDEN İLGİNÇ :D Salı Mayıs 05, 2009 6:43 pm | |
| ama arkadaşlar bence hastalığın iyisi kötüsü olmaz ama çitten güzel ya chok gzl benimde olsun | |
|
Ice_Princess Moderatör
Kayıt tarihi : 22/04/09 Mesaj Sayısı : 1340 Nerden : Hatay / Antakya Tavşan : 1607
| Konu: Geri: SİNESTEZİ CİDDEN İLGİNÇ :D Cuma Mayıs 22, 2009 11:15 am | |
| Tüylerim diken diken oldu ya! Sinestezi miyim, neyim? | |
|